Neospora is een parasitaire infectie die een aanzienlijk probleem vormt voor de Nederlandse melkveehouderij. Deze parasiet, die verwerpen bij runderen veroorzaakt, is wijdverspreid en moeilijk te bestrijden. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste aspecten van neospora-besmetting en -bestrijding.
Prevalentie en impact
Een groot deel van de Nederlandse melkveebedrijven heeft ten minste één koe met antistoffen tegen de neospora-parasiet. Koeien die voor de geboorte besmet raken, hebben een twee tot drie keer hogere kans op verwerpen dan gezonde dieren. Helaas is er momenteel geen vaccin of medicijn beschikbaar tegen deze parasiet.
Besmettingsroutes
- van koe op kalf: Dit is de meest voorkomende route. Ongeveer 80% van de kalveren van besmette koeien wordt ook besmet via de placenta.
- aankoop van besmet vee: Bedrijven kunnen de infectie binnenhalen door het aankopen van besmette runderen.
- via honden: Boerderijhonden kunnen een rol spelen in de overdracht, vooral als ze toegang hebben tot de stal en besmette nageboortes eten.*
* Aanvullend 10-07-2024: een oplettende lezer meldt ons dat, behalve via honden, ook besmetting kan plaatsvinden via de goudjakhals en wolf. Die laatste komt steeds vaker voor in Nederland en is daardoor relevant om te vermelden
Detectie en diagnose
Het opsporen van neospora-besmettingen is uitdagend vanwege het sluimerende karakter van de ziekte. Thomas Dijkstra, rundveedierenarts bij Royal GD, vergelijkt het met een druppelende kraan: “Een enkele druppel lijkt niet ernstig, maar meerdere druppels bij elkaar kunnen wel voor een flinke kostenpost zorgen.”
Besmettingen kunnen worden opgespoord via:
- bloedonderzoek bij individuele dieren
- tankmelkonderzoek op koppelniveau
Preventie en management
Hoewel er geen directe behandeling is, zijn er wel manieren om neospora aan te pakken:
- fokbeleid: Kalveren van besmette koeien niet aanhouden voor de fokkerij.
- hygiëne: Voorkomen dat hondenpoep in voer of bij de watervoorziening komt.
- weidemanagement: Weiden en kuilen vrijhouden van hondenpoep, aangezien neospora-eitjes tot een jaar kunnen overleven.
- monitoring: Regelmatig onderzoek doen, vooral bij verwerpers en in koefamilies met meer verwerpers.
Conclusie
Neospora blijft een uitdaging voor melkveehouders, maar met de juiste aanpak en waakzaamheid kan de impact worden beperkt. Regelmatig onderzoek, goede hygiëne en een doordacht fokbeleid zijn essentieel in de strijd tegen deze parasiet.
