Bij een vermeerderingsbedrijf dat te maken had met een extra uitval van 3 tot 4 procent bij gespeende biggen, bleek uit onderzoek van Royal GD dat de biggen waren gestorven als gevolg van nierstenen in de urinebuis.
De sterfte deed zich voornamelijk voor bij gespeende borgjes van 15 tot 20 kilo. Uit sectie bleek dat de dieren buikvliesontsteking hadden, veroorzaakt door scheurtjes in de blaas en lokale ontstekingen door urinelekkage.
Varkens kunnen urinezuur via de nieren uitscheiden, maar mannelijke varkens hebben een langere en nauwere urinebuis dan gelten, waardoor borgen en beren een groter risico lopen op ophoping van uraatkristallen, wat fataal kan zijn.
Onvoldoende wateropname verhoogt het risico op nierstenen, omdat dit leidt tot sterk geconcentreerde urine waarin kristalvorming sneller optreedt. Ook kan een negatieve energiebalans door lage voeropname bijdragen aan de ophoping van purineafbraakproducten uit (spier)eiwitten, wat kan leiden tot het organische zuursyndroom. Hierbij functioneren enzymen betrokken bij de afbraak van aminozuren niet goed, waardoor urinekristallen zich sneller ophopen en complexen vormen die neerslaan als gruis.
Een diergezondheidsexpert van Royal GD besprak de situatie met de varkensdierenarts van het bedrijf. Samen met de varkenshouder werd de watervoorziening in de stal en het voer onder de loep genomen. De pH-waarde werd gecontroleerd en het type startvoer werd aangepast voor een betere opname door de biggen. Sinds deze aanpassingen zijn de problemen op het bedrijf niet meer teruggekeerd, aldus Royal GD.
