Sinds september merken dierenartsen duidelijk een slechtere gezondheid op kalverbedrijven: slome kalveren, wat hogere uitval en een blauw/witte waas op de ogen worden veel gemeld. Massale vaccinatie lijkt de enige manier om het virus onder controle te krijgen.
Kalverdierenarts Hans Mensinga (Dierenkliniek Den Ham) herkent de symptomen vertelt hij op dekalverhouder.nl. De opvallende blauw/witte waas op de ogen – ook gezien bij schapen – wijst op blauwtong type 3 (BTV-3). Na enkele weken verdwijnt de waas meestal, soms is behandeling bij ernstige ontsteking nodig. “Het is een signaal dat blauwtong meespeelt”, aldus Mensinga, die bovendien meer kreupelheid ziet. Of dat door blauwtong komt, is lastig te zeggen. Bij melkkoeien en schapen was kreupelheid deze zomer echter al een veelgenoemde klacht.
Maarten Verstraeten (DAP Thewi) vermoedt eveneens een rol van blauwtong in de kalverhouderij, maar benadrukt dat ook andere virussen een rol kunnen spelen. “We moeten niet alles aan blauwtong toeschrijven.” Bovendien kan verminderde biestproductie bij eerder zieke melkkoeien bijdragen aan een lagere weerstand van kalveren.
Dierenartsen melden meer vroeggeboortes, nageboorteproblemen en kleinere, slappe kalveren sinds de zomer. Dit verhoogt de kans op longproblemen later. Volgens dierenarts Monique Driesse (Boehringer Ingelheim) kan een kalf via de moeder (verticaal) of via een knut (horizontaal) besmet raken. Het virus blijft tot vijf maanden actief in het bloed, waardoor het waarschijnlijk is dat Nederland volgend jaar weer met BTV-3 te maken krijgt.
Om de Nederlandse melkkoeien, kalveren en schapen echt te beschermen, is koppelimmuniteit nodig. Meer dan 80 procent van de dieren moet antistoffen hebben, via veldinfectie of vaccinatie. Dieren die nog geen veldinfectie hebben doorgemaakt, moeten daarom in het voorjaar gevaccineerd worden, vóór het knuttenseizoen in mei begint. In België kiest men vanaf 2025 voor verplichte vaccinatie.