Er zit nog weinig beweging in het aantal hooggebruikers van antibiotica in de veehouderij. Dat meldt de Autoriteit Diergeneesmiddelen (SDa) bij de presentatie van het rapport ‘Het gebruik van antibiotica bij landbouwhuisdieren in 2020’ (pdf).
Volgens de SDa is het wellicht nog te vroeg om al resultaten te mogen verwachten bij hooggebruikers, maar de autoriteit “dringt er bij de betrokkenen op aan hier de hoogste prioriteit aan te geven”. Want verdere resultaten in het verminderen van het antibioticumgebruik zal vooral moeten komen in de aanpak van de bedrijven met een structureel hoog gebruik. “Er zijn nog te veel bedrijven waar het gebruik ver boven de benchmark ligt en dierenartsen die structureel meer voorschrijven dan hun collegae”, aldus de SDa.
Daling, stabiel en stijging
In enkele sectoren is het antibioticagebruik in 2020 gedaald ten opzichte van 2019. In de kalkoen- en kalversector daalde het gebruik met respectievelijk 38,8 procent en 7,3 procent.
Na de duidelijke afname in gebruik sinds 2009, vertonen de melkvee-, varkens- en vleeskuikensector de laatste vijf jaar een stabiel gebruikspatroon. Bij melkvee wordt sinds 2016 ongeveer 3 DDDA per jaar gebruikt. De laatste vijf jaar is het gebruik in de varkenssector 8 á 9 DDDA en bij vleeskuikens is dat in dezelfde periode 9 á 10 DDDA. Ook bij legpluimvee, (groot)ouderdieren van de leg- en vleeskuikensector en overig rundvee is het gebruik stabiel op een laag niveau.
De konijnensector laat een sterk fluctuerend, hoog gebruikspatroon zien; ten opzichte van vorig jaar is het gebruik met 7,2 procent (2,8 DDDA) gestegen.
Voor de meeste geitenbedrijven worden de gebruiksgegevens nu ingevoerd, de SDa kon de gegevens over 2020 nog niet volgens haar rekensystematiek verwerken.
Gebruik colistine toegenomen
Nog steeds wordt er weinig gebruik gemaakt van antibiotica die als laatste redmiddel worden ingezet in de humane gezondheidszorg (fluorochinolonen en 3e en 4e generatie cefalosporinen). Het gebruik van polymyxines (onder andere colistine) is toegenomen. Dierenartsen schrijven colistine vooral voor bij leghennen en speenbiggen. Ook colistine is een laatste redmiddel in de humane gezondheidszorg. De SDa doet daarom een dringend beroep op deze bedrijven en hun dierenartsen “om snel en adequaat invulling te geven aan de door de sectoren ontwikkelde plannen van aanpak om het gebruik terug te dringen”.
Verkoopcijfers antibiotica gestegen
De verkochte massa actieve stof is in 2020 met 2,1 procent gestegen ten opzichte van 2019 naar 153.521 kg. De daling ten opzichte van het door de overheid aangewezen referentiejaar 2009 is nu 69,0 procent. De verkochte massa die niet direct te herleiden valt naar de door de SDa gemonitorde diersectoren, bedraagt 7,0 procent. Nadat het verschil tussen de verkoop en het gebruik vorig jaar sterk was afgenomen, is het nu weer toegenomen. De gebruikte massa actieve stof is afgelopen jaar juist gedaald met 2,9 procent. Het is onduidelijk wat de fluctuatie in het verschil tussen verkoopcijfers en gebruiksgegevens ieder jaar veroorzaakt; volgens de SDa kan gedacht worden aan variatie in voorraadvorming tussen jaren, maar mogelijk zijn er nog andere verklaringen. Daar wordt nader onderzoek naar gedaan door een extern onderzoeksbureau.
