De onzichtbare vorm van uierontsteking, subklinische mastitis, kost net als bij melkkoeien ook bij melkgeiten geld in de vorm van een mindere productie. Doordat deze vorm van uierontsteking vaak onopgemerkt blijft is de schade vaak al geleden. Een mindere melkproductie en een verhoogde kans op afvoer zijn het gevolg. Het voorkómen van deze vorm van mastitis kan een grote winst opleveren. Er zijn een aantal belangrijke zaken waar u als geitenhouder op kunt letten om het risico op subklinische mastitis te verminderen.
Bij melkgeiten spelen, in tegenstelling tot bij melkkoeien, voornamelijk de zogenaamde uiergebonden kiemen een rol in het ontstaan van mastitis. Uiergebonden kiemen worden voornamelijk tijdens het melken over gedragen. Maatregelen om dit te voorkomen zijn dan ook voornamelijk gericht op het melkproces.
Welke maatregelen kan ik zelf nemen?
Het dragen van handschoenen is een belangrijke maatregel om te voorkomen dat u als melker bacteriën van een geïnfecteerd uier naar een gezonde geit overbrengt. Uiteraard is het dan wel van belang om schone handschoenen te dragen en deze ook tijdens het melken regelmatig schoon te maken met zowel water als bijvoorbeeld alcohol. Omdat handschoenen glad zijn worden bacteriën hier beter van verwijderd dan wanneer u uw handen gewoon schoon maakt. Daarnaast zit bijvoorbeeld Staphyloccus aureus, een kiem die mastitis kan veroorzaken, ook op uw normale huidflora. Voorstralen kan handig zijn om geiten met afwijkende melk op te sporen maar vormt een risico op overdracht van bacteriën via de handen van de melker.
Het sprayen van de spenen na het melken is een andere maatregel die zeer effectief kan zijn. Veel bedrijven zetten dit alleen in tijdens risico periodes, jaarrond sprayen is echter aan te raden. Het sprayen van de spenen geeft een effectieve verbetering van de uiergezondheid omdat de spenen direct na het melken ontsmet worden. De slotgaten staan ongeveer 30-45 minuten na het melken nog open. Bacteriën die zich op de uierhuid bevinden kunnen dan gemakkelijker binnen dringen in het uier en een infectie veroorzaken. Door te sprayen worden de bacteriën op de uierhuid afgedood en het risico op een infectie verminderd. Bij het sprayen is het erg belangrijk dat de spenen goed geraakt worden. Wanneer er onder beide spenen duidelijk druppels hangen kunnen we er vanuit gaan dat de speen goed gedesinfecteerd is.
Overdracht voorkomen
Om overdracht tijdens het melken te voorkomen is het van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat de melkmachine zijn werk goed doet. Omdat melkgeiten vaak lang worden door gemolken worden de spenen en de uiers langer belast. Fouten in de afstellingen van de melkmachine kunnen een slechte speenconditie tot gevolg hebben. Een gladde speenpunt voorkomt zoveel mogelijk dat bacteriën het uier kunnen binnen dringen, het is daarmee een belangrijke lichaamseigen barrière van de melkgeit. Rafelige spenen sluiten het tepelkanaal echter niet goed af. Oorzaken voor een slechte speenconditie zijn een te hoog vacuüm, te lang blind melken door een fout in de automatische afname of een slecht functionerende pulsatie. Omdat de jonge geiten meestal nog een goede uiergezondheid hebben is het aan te raden deze als eerste te melken en apart te huisvesten. Zo komen zij niet in aanraking met de kiemen van de oudere (vaak meer geïnfecteerde) geiten.
Verlaag de infectiedruk, verhoog de weerstand!
Samenvattend kan worden gezegd dat al de boven genoemde maatregelen werkzaam zijn om de infectiedruk te verlagen. Het verhogen van de weerstand is minstens net zo belangrijk. Het verschil in weerstand tussen geiten heeft een grote invloed op de mate waarin ze gevoelig zijn voor een infectie en de mate van genezing bij bijvoorbeeld klinische mastitis. Denkt u maar aan de geiten met (sub)klinische pensverzuring, door de verminderde weerstand zijn zij vaak gevoeliger voor mastitis. Een goede uitgebalanceerde voeding met een passende hoeveelheid vitamines en mineralen zijn voor een goede uiergezondheid dan ook onontbeerlijk.
Meer lezen over subklinische mastitis bij melkgeiten? Tankcelgetal, ook op uw bedrijf een kostbaar probleem?
