De risico’s van aviaire influenza voor de algemene bevolking blijft laag en voor mensen met beroepsmatig contact met pluimvee/besmette dieren laag tot matig. Dat is de inschatting van het Deskundigenberaad Zoönosen (DB-Z).
De onzekerheid over de risico-inschatting is volgens DB-Z wel toegenomen door de toename van besmettingen onder wilde zoogdieren en de toegenomen wereldwijde verspreiding. ‘De regelmatig gemelde infecties bij zoogdieren nopen ook in Nederland tot verhoogde waakzaamheid, zeker ook omdat Nederland een van de hoogste dichtheden van dieren ter wereld heeft’, aldus de deskundigen.
Het DB-Z adviseert de ministers van LNV en VWS onder andere om een landspecifiek risk assessment te ontwikkelen; het Europese risk assessment vindt het DB-Z te generiek. Het RIVM is gevraagd om een risk assessment voor de Nederlandse situatie te maken en deze up-to-date te houden en te publiceren op de website, melden de ministers Adema en Kuipers in een brief aan de Tweede Kamer.
De deskundigen adviseren ook om scenario’s te laten ontwikkelen die kunnen helpen om meer systematisch naar mogelijke verspreidingsroutes te kijken en daarop voorbereid te zijn. Het
RIVM heeft opdracht gekregen deze scenario’s, inclusief mogelijkheden voor respons met betrokken partijen, voor de zomer 2023 uit te werken.
Verder wordt vanuit het DB-Z onder meer geadviseerd om de bewustwording bij zorgverleners te vergroten, zodat zij bij patiënten met luchtwegklachten vragen naar eventuele diercontacten om ziekte na blootstelling tijdig te herkennen en specifieke diagnostiek te verrichten. Een ander advies is om laagdrempelig diagnostiek aan te bieden aan alle mensen die in contact zijn geweest met
besmette dieren in het geval dat ze klachten ontwikkelen. Hiermee gaan de GGD en het RIVM aan de slag.
Varkens
Het RIVM is ook gevraagd door LNV en VWS om de proactieve monitoring voor pluimveehouders en anderen die mogelijk zijn blootgesteld aan HPAI als het op een bedrijf is vastgesteld, meteen uit te breiden naar varkenshouders indien er een HPAI-infectie bij varkens op een varkensbedrijf zou worden vastgesteld. Aan de proactieve monitoring wordt nog gewerkt; deze monitoring zal de passieve monitoring vervangen.
In zijn advies geeft het DB-Z tevens aan dat varkens een potentieel mengvat zijn voor HPAI en varkensinfluenzavirussen. Het DB-Z adviseert om surveillance bij varkensbedrijven uit te werken voor de bedrijven met het grootste risico, zoals gemengde bedrijven met pluimvee en varkens en varkensbedrijven met vrije uitloop. De deskundigen vinden dat er ook een meldplicht voor HPAI bij varkens moet komen.
Varkens worden op dit moment al bemonsterd als er een uitbraak is onder pluimvee op gemengde bedrijven. Er is in Nederland nog nooit HPAI-virus bij varkens aangetoond. Op dit moment loopt een pilot naar influenzastammen op varkensbedrijven, de resultaten verwacht het ministerie van LNV in het najaar. Na de evaluatie van deze pilot-resultaten zal de surveillance naar influenzavirussen op varkensbedrijven een vervolg krijgen, zo schrijven Adema en Kuipers.
Humaan vaccin tegen vogelgriep
De ministers melden ook dat de Health Emergency Preparedness and Response Authority (HERA) van de EU overweegt om gezamenlijk een humaan vaccin aan te kopen dat beschermt tegen de vogelgriepvariant die nu circuleert. Minister Kuipers heeft richting de HERA kenbaar gemaakt dat Nederland interesse heeft in deze gezamenlijke aankoop.
